“Futbol eskiden zenginlerin seyrettiği fakirlerin oynadığı bir oyundu. Günümüzde zenginlerin oynadığı, fakirlerin oynadığı bir oyun haline geldi” diye belirtmişti Şenol Güneş hoca. Bana göre günümüzde bu zenginlerin oynadığı ama daha az zenginlerin izlediği bir oyun diyerek değiştirmiş olayım zira sıkı bir futbol izleyici iseniz hatırı sayılır bir meblağı bu uğurda harcamanız gerekiyor. Farklı dijital platformlar, abonelikler, stadyumda canlı izlemeye feda edilen meblağlar gerçekten çok arttı. Yüksek fiyat artışlarına rağmen ekonomideki temel kurallar futbol ekonomisinde işlemiyor. Sadakat körlüğü diye bir terim var. Kalite düşük olsa da para dökmeye devam eder futbol seyircisi. O nedenle bu oyundaki ekonomiyi anlamakta zorluk çekebiliriz.
Başlığı belki spor ekonomisi olarak değiştirmeliyim ancak diğer branşların ratingi ne yazık ki oldukça düşük. Bu nedenle dünyada konuşulan tek spor varsa yoksa futbol. Çin ve Güney Kore’de bu oyuna dahil olduğuna göre, bir önceki cümlemin doğruluğu perçinlenmiştir.
Futbol endüstrisi, bundan 30-40 yıl öncesinden farklı olarak, yalnızca maç günü gelirleri ile idare eden bir sektör olmaktan çıktı. Maç günleri erkenden kalkan, takımının maçlarını izlemek için stadyumları dolduran, köfte ekmekle karnını doyuran seyirciler, yerlerini konforlu ve lüks localarda maç izlemek için binlerce dolar ödeyen müşterilere bıraktı. Müşteriye dönüştürülen taraftarlar kombine ve logolu ürünler satın alarak kulüp bütçelerine ciddi miktarda katkı sağlamaya başladılar. Ancak futbol ekonomisi zengin kulüplerin daha da zenginlediği ve geriye kalanlara şans tanımadığı bir sisteme evrildi. Hatta bir adım öteye gidilip 10 kulübün katılacağı ayrı bir lig kurulsun önerisi yapıldı. Dünya ayağa kalktı ve büyük kaos yarattı.
Dönelim içeriye. Bu gelir pastasından pay alabiliyor muyuz? Yoksa zenginlerin masasında meze mi oluyoruz? Şampiyonlar Ligi’nden elenen takımlarımız ne yazık ki hatırı sayılır bir geliri ellerinin tersiyle itiverdi. Önce Fenerbahçe sonra da Trabzonspor ne yazık ki bir gecede 15.64 Milyon avro dan oluverdi. Kupada şampiyonluğa ulaşan takımın kazanacağı paranın kabaca 100 Milyon avroyu geçeceğini söylesem derin düşünce ve hayallere dalabilirsiniz. Fakat hiç bunlara gerek yok. Bizim ligimizden hiçbir takım şampiyonlar Ligi şampiyonluğu göremeyecek! Avrupa’nın 5 büyük liginin piyasa değeri 25 Milyar avroyu geçmiş diğerlerinin toplamı 5 Milyar avro etmiyor. Şampiyonlar Ligi finalini görmek istiyorsan kaydını bu liglere aldıracaksın. Hocam çok karamsarsın diyenlere Şenol Güneş’in baştaki sözünü hatırlatayım. O dönemler geride kaldı. Stadyum önünde köfte ekmek satan göremeyeceğin gibi beş büyük lig dışında da şampiyon göremeyeceksin. Futbol kapitalizminin yazılmamış kuralları öyle emrediyor.
