Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü tarafından, yayınlanan 'Ayıplı Mal ve Hizmetler Hakkında Bilgilendirme’ ile ilgili yapılan açıklamayı bugün de sizlere aktarmaya devam edelim.

Tüketicinin ayıplı maldan doğan seçimlik haklarından birini kullanmak istemesi durumunda bu talebi ne kadar sürede yerine getirilmek zorundadır?

Tüketicinin ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde yerine getirilmesi zorunludur.

Ancak, Satış Sonrası Hizmetler verilmesi zorunlu olan tüketici ürünleri listesinde yer alan mallara ilişkin ücretsiz onarım talebi, bu listede belirlenen azami tamir süresi içinde yerine getirilir. Aksi halde tüketici diğer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir.

Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda ise ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhal tüketiciye iade edilir.

Ayıplı mala ilişkin seçimlik hakların kullanımından doğan masraflar kim tarafından karşılanır?

Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir.

Tüketici satın aldığı maldaki ayıptan haberdar olduğu durumlarda seçimlik haklardan faydalanabilir mi?

Tüketicinin, satın aldığı maldaki ayıptan haberdar olduğu, yani malın ayıplı olduğunu bilerek satın aldığı veya haberdar olmasının kendisinden beklendiği durumlarda, sözleşmeye aykırılık söz konusu olmaz. Bu durumda tüketici seçimlik haklarını kullanamaz. Bunların dışındaki haberdar olunmayan ayıplara karşı tüketicinin seçimlik hakları saklıdır.

Tüketiciler satışa sunulan ayıplı mallar hakkında nasıl bilgilendirilmelidir?

Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, üretici, ithalatçı veya satıcı tarafından tüketicinin kolaylıkla okuyabileceği şekilde malın ayıbına ilişkin açıklayıcı bilgiyi içeren bir etiket konulmalıdır. Bu etiketin tüketiciye verilmesi veya ayıba ilişkin açıklayıcı bilginin tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesi üzerinde açıkça gösterilmesi zorunludur.

Ancak, teknik düzenlemesine uygun olmayan ürünler hiçbir şekilde piyasaya arz edilemez. Bu ürünlere ilişkin teknik mevzuatın hazırlanması ve uygulanmasına dair kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.

Ayıplı mallarda zamanaşımı süresi ne kadardır?

Diğer kanunlarda veya sözleşmede daha uzun bir süre belirlenmediği takdirde, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda ise taşınmazın teslim tarihinden itibaren beş yıldır.

Ayıplı olduğu bilinerek satın alınan mallar hariç olmak üzere ikinci el ürün satışlarında satıcının ayıplı maldan sorumluluğu bir yıldan, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda ise üç yıldan az olamaz.

Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.

Sözle değil, sözleşme ile işinizi mutlaka garanti altına alınız.

Unutmayınız ki, iyi niyetinizi maalesef suiistimal edecek insanlar var.

Soru ve sorunlarınız için 'Alo 175 Tüketici Hattı'ndan bilgi edinebilirsiniz…

(Devam edecek)