Ulaş Girgin
Dünya genelinde etkisini gösteren küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliği ile Türkiye’de bir yıl içindeki kuraklık periyotları sıklaştı ve süreleri uzadı. Sıcaklığın normal seyrinin üstünde olması ve bunun etkisiyle görülen yağış azalmaları ile Türkiye’nin baraj doluluk oranları da olumsuz etkilendi.
Türkiye’de kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarı 2020 yılında 1346 metreküp iken 2030 yılında tahmini nüfus artışına göre bu miktar 1200 metreküpe, 2040 yılında 1166, 2050 yılında ise 1069 metreküpe kadar düşecek. Bu rakamlar Türkiye’nin çok geçmeden su kıtlığı çeken ülkeler listesine gireceğinin habercisi olarak görülüyor.
Yetersiz ve kirli havza problemi
Ayrıca Türkiye’de su kaynaklarına göre yerleşim planında da problemler gözleniyor. Havzaların akış miktarı ile havzadan faydalanan nüfus arasında orantısızlık mevcut. Örnek olarak Türkiye’nin toplam nüfusunun yüzde 28’i Marmara Bölgesi’nde yer alırken buradaki havzalar toplam akışın yalnızca yüzde 4’lük kısmını toplayabiliyor. Bu durum havzalar üzerindeki baskıyı artırarak doğal ekosistemleri de tehdit ediyor. Ayrıca yerleşim ve sanayinin yoğun olduğu Marmara Bölgesi havzalarında kirlilik de ön plana çıkan sorunlardan biri.
Bir seçenek olarak doğa temelli çözüm yolları
Türkiye’de mevcut su kaynaklarını korumak ve iyileştirmek için doğa temelli çözüm uygulamaları devreye sokulmalıdır. Tarımda ve sanayide suyu daha az kullanan yöntemleri tercih etmek, belediyeler tarafından içme suyu şebekelerinin onarılması ile su kaybının önlenmesi, mevcut suyu korumak için atılabilecek temel adımlara örnek oluşturmaktadır. Ayrıca yağmur suyu hasadı gibi yöntemlerle mevcut su miktarını artırmak, su kaynaklarını çeşitlendirip geliştirmek de mümkündür.
Kentsel ortamlarda yeşil alan ve altyapının geliştirilmesi şehirlerde uygulanabilecek doğa temelli çözümlerdendir. Kent ormanları, yeşil duvarlar, çatı bahçeleri, sokak ağaçlandırma ve bitkili drenaj havzaları uygulamaları ile yağmur suyunun akışı düzenlenebilir, yağmurun toprağa karışması bir sisteme oturtularak ekolojiye katkı sağlanıp şehirlerde yaşanan sel ve taşkınlar da önlenebilir.
Doğa temelli çözümler deniz suyu arıtımı gibi yüksek maliyetli uygulamalara kıyasla su kıtlığını önlemenin yanında temiz ve gelişmiş bir dünya için çok daha verimli olacaktır. Bireyden toplumlara uygulanacak ve birçok dalla çeşitlenebilecek doğa temelli çözüm bilinci ile Türkiye’de su kıtlığı önlenecek, iyileştirilmiş doğal kaynak zenginliğine doğal yollarla ulaşılmış olacaktır.
