Gökhan Şenyavaş / Mert Şafak
İnsanlar yaklaşık 1 milyon yıldır dünyada yaşıyor ve bunun büyük bir çoğunluğunu avcı-toplayıcı olarak geçirdi. Tahmini olarak yaklaşık 10.000 yıldır yerleşik hayata geçen insanlar, bu süre içerisinde hayvanları kendileriyle yaşamaya alıştırmış ve onlardan bu şekilde faydalanmaya başlamıştır. İnsanların avcı-toplayıcı olduğu dönemde, hayvanlar insanları bir tehdit olarak görüyordu. İnsanları gördükleri yerde saldırmaya veya kaçmaya başlamışlardı bu durumda insanların avlanmasını zorlaştırıyordu. Bu yüzden insanlar yeni çözüm yolları aramaya başlamıştı. Yerleşik hayata geçildikten sonra hayvanları evcilleştirme yoluna giden insanlar, etçil olan hayvanları kendilerini korumak için otçul olan hayvanları da besin kaynağı oluşturmak için evcilleştirmeye başladı.
Hayvanlar nasıl evcilleştirildi?
İnsanlar yerleşik hayata geçtikten sonra ve avlanmakta zorlanmaya başladıktan sonra hayvanları evcilleştirerek onlardan faydalanma yoluna gitmişlerdir. İnsanlar, kendilerini tehdit olarak gören hayvanları evcilleştirmek ve aralarında güven ortamı sağlamak için onlara besin kaynağı oluşturmuş ve barınmalarını sağlamıştır.
Otçul hayvanları besin kaynağı oluşturmak için etçil hayvanlara göre daha fazla evcilleştirmişlerdir. Kendilerini ve besin kaynaklarını korumak içinde etçil hayvanları evcilleştiren insanlar ilk olarak köpekleri evcilleştirmişlerdir.
Günümüzde evcilleştirme
Günümüzdeki evcil hayvanlar ilk zamanlara göre farklılık gösteriyor. İlk zamanlar insanlar korunma ve beslenme ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla hayvanları evcilleştirme yoluna gidiyorlardı. Günümüzde ise bu durum sadece beslenme ve korunma amacıyla evcilleştirilen hayvanlar yerine, insanlar balık, kuş, kaplumbağa gibi süs hayvanlarını evlerinde beslemek amacıyla evcilleştirmeye başladı.
İnsanlar besin ve korunma ihtiyaçlarının dışında, eğlence, sevgi, yalnızlığı azaltmak gibi sosyal ihtiyaçları için de hayvanları evcilleştiriyor. Günümüzde evde en çok beslenen hayvanlardan kedi ve köpekler, insanların sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla besleniyor. Köpekler bunun dışında insanların ilk evcilleştirdiği zamanlarda ki gibi korunma amacıyla da besleniyor.