Gökhan Şenyavaş
Yanardağ ya da diğer adıyla volkanik dağ, magmayı yer yüzüne doğru püskürten bir dağ türüdür. Magma yerin içindeki yüksek basınçla ve yüksek sıcaklıkla erimiş kayalardır. Yeryüzüne ulaşarak yanardağlardan püsküren bu magma soncunda yeryüzü şekilleri oluşur. Magmanın yoğunluğu düşerek yüzeye çıkması sonucunda yanardağ patlaması meydana gelir. Yanardağları sönmüş olarak kabul edilmesi için de son patlamadan sonra 10000 yıl geçmesi gerekiyor. Fakat bazı sönmüş olarak kabul edilen yanardağların da patladığı görülmüştür. Bilim insanları bu sebeple bir yanardağı tamamen sönmüş olarak kabul etmenin yanlış olduğunu belirtiyor. Ülkemizde 15 tane yanardağ bulunurken bunların hiçbiri şuanda aktif değildir.
Türkiye’deki yanardağlar
- Hasan Dağı (Aksaray)
- Tendürek Dağı (Ağrı-Van)
- Ağrı Dağı ( Ağrı)
- Nemrut Dağı (Bitlis)
- Erciyes Dağı (Kayseri)
- Süphan Dağı (Bitlis)
- Girekol Dağı (Van)
- Göllü Dağı (Niğde)
- Kula Tepeleri (Manisa)
- Acıgöl (Nevşehir)
- Akyarlar Yanardağı (Muğla)
- Karacadağ (Diyarbakır)
- Karadağ (Karaman)
- Erzurum-Kars Platosu
- Karapınar Düzlüğü (Konya)
Deprem yanardağları tetikler mi?
Uzmanlar tarafından yapılan açıklamalara göre depremler volkanik dağları tetikleyebilir. Aynı şekilde volkanik patlamalar da depremi tetikleyebilir. Uzmanlar 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinin ardından kesin olarak volkanik dağları tetikleyebileceğini belirtmese de deprem bölgesinde volkanik dağların olduğunu ve yakın geçmişte faaliyet gösterdiklerini belirtti. Deprem bölgesine yakın olan Nemrut Dağı’nda 1692’de, Tendürek Dağı’nda 1855’te ve Ağrı Dağı’nda 1840’ta volkanik faaliyet gerçekleşti. Volkanik dağların faaliyette olması sadece patlama olarak değerlendirilmiyor. Hafif bir gaz çıkışı da volkanik faaliyet olarak değerlendiriliyor.
Kahramanmaraş depremlerinin ardından Kahramanmaraş’ta bulunan Göksun Kuşkayası Dağı’nın yandığı iddia edilmişti. Kuşkayası Dağı’nın yanardağ olduğu iddiaları ortaya atıldıktan sonra yetkililer konu hakkında yaptığı açıklamalarda, bölgenin kontrol edildiğini ve öyle bir şey olmadığını belirtrerek bölgede yanardağ oluşturacak bir coğrafi özellik bulunmadığı yönünde açıklamalar yapmıştı.
