Ulaş Girgin
Kültür sözcüğü Latince culturadan gelir. Cultura, inşa etmek, işlemek, süslemek, bakmak anlamlarına gelen Colere'den türetilmiştir. Kültür bir toplumun yapısını oluşturan en önemli etkenlerinden biridir. Toplumların kültürleri, dil, coğrafi yapı, yaşayış alışkanlıkları gibi faktörler ile gelecek nesillere aktarılan miraslarıdır. Müzik de kültürün en renkli ögelerinden biri olarak farklı toplumlarda farklı ezgilerle karşımıza çıkmaktadır. Farklılık gösteren bu tınılar yapılan seyahatler veya komşuluk ilişkileri aracılığıyla yapılan alışverişler ile değişim ve gelişim göstermektedir.
Batı müziğinin yolculuğu
Birleşik Devletler ve Batı Avrupa müziği ülkelerde bulunan çok çeşitli etnik gruplarının kültürlerinin yansıması ile oluşmuştur. Amerika’nın Blues ve Caz temelli müziği aslında ülkedeki Afrika kökenli kişilerin buluşudur. Afrika kökenli müzisyenler Amerika’nın kölelik dönemlerinde ağır işlerde çalıştıklarından kendi açılarından hüzün içeren Blues müzik tarzını geliştirmiştir. Aslında Blues, gitar, davul, trompet gibi batı müziği ensturmanları ile icra ediliyor olsa da ülkemizin arabesk müziği ile aynı duyguları yansıttığı söylenebilir. Blues’dan esinlenme ile yine Afro Amerikan kişiler tarafından ortaya çıkan Caz müzik basit anlamıyla Blues’un seviye atlamış hali olarak görülebilir. Aynı ensturmanların kullanıldığı Caz müzik Blues gibi duygulara eğilmek yerine müziğin matematiğinin oluşturduğu duyguları öne çıkarmaktadır.
Kirli gitarlar ve sert davullar
Bu müzik tarzları zaman içinde elektrikli gitarın kirli tonları ile harmanlanarak Amerika ve Batı Avrupa’da oldukça popüler olan Rock’n Roll müziği ortaya çıkarmıştır. Bu müziğin en popüler temsilcilerinden biri Elvis Presley’dir. Rock’n Roll, pop müziğe yakın ama sert melodiler de içeren ilişkili bir geçiş aşaması olarak görülebilir. Zamanla değişim gösteren Rock’n Roll sert tonlu davullar, yine kirli gitarlar ve Avrupa’da popülerleşen protest, baş kaldıran ruh hali ile Rock müziğe evrilmiş ve 80’lerden itibaren dünyada oldukça yankı uyandırmıştır. Rock müzik özellikle Amerika ve İngiltere’de ortaya çıkan ünlü gruplar ile müziğin endüstriyel bir pazar haline gelmesinde etkili olmuştur. Bu müzik tarzı farklı dönemlerde metal, punk rock, grunge, saykodelik rock gibi birçok alt gruba ayrılmıştır. Rock müzik, son dönemlerde teknolojinin etkisi ile bir hayli elektronikleşen müzik anlayışı nedeniyle popülerliğini gençler arasında kaybetmiş olsa da zaman zaman ortaya çıkan Arctic Monkeys gibi ünlü gruplar ile tekrar yükselişler yaşamaktadır.
Afrika’nın ritimleri teknolojiyle buluşuyor
Diğer yandan şimdilerde ülkemizde de oldukça popüler olan Rap müzik Amerika’da 90’larda popülerleşmiştir. Yine Afrika kökenli kişilerin ortaya çıkardığı bir müzik türü olan Rap başlangıçta Dj’lerin farklı müzikleri Afrika’nın bağrından kopan davul ve bas içerikli alt yapılar ile yeniden şekillendirdikleri ve yazdıkları protest sözleri bu müziklerin üstüne ritme uygun şekilde okumalarıyla ortaya çıkmıştır. Rap müzik, bilindiği üzere alt yapı üstüne söz okunması şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Sözlerde ritim kullanılsa da melodi genellikle sadece nakaratlarda tercih edilmektedir. Rap müzikte teknolojinin verdiği imkanlar ortaya çıkışından bu yana yoğun olarak kullanılmaktadır. Müziğin altyapısı elektronik ortamlarda oluşturulmaktadır. Rap müzik 60’larda ortaya çıkmış olsaydı bas gitar ve davullar ile oluşturulabilecek ritimlerin üzerine söylenecek sözler ile icra edilebilecekti. Bu da Blues müziğe çok yakın bir form olacaktı. Bu nedenle birbirlerinden izler taşıyan Batı Müziği türleri teknolojinin etkisi ile zenginleşmiştir diyebiliriz. Rap müzik batıda, 90’larda oldukça popüler hale gelip Amerikan kültürünün ilk akla gelen ögelerinden biri olmuştur.
Birbirleri ile ilişkilenerek ortaya çıkan ve genellikle aynı ensturmanlar ile farklı tarzlarda icra edilen bu müzik türleri 20. Yüzyıl’ın ikinci döneminde dünyanın büyük bir kısmının dinlediği müziğe yön vermiştir. Türler, aynı dönemlerde farklı dinleyici gruplarının ilgisi ile popülerliklerini sürdürmüş 21. yüzyılda da yine teknoloji ile kol kola gelişimlerine devam etmiştir. İnsanlık geliştikçe müzik de gelişip değişmektedir.
