“Bir sigara yüzünden bir seçim kaybettim!” Önemsediğiniz bir seçimi içtiğiniz bir sigara yüzünden kaybetmiş olsaydınız ne hissederdiniz? Ağır bedel ödeyerek aldığınız dersi unutabilir miydiniz?
İYİ Parti Yıldırım Belediye Meclis Üyesi, Merhum Muhammet Budaklı, Emlakçılar Odası başkan adayı olduğunu ve seçimi Ramazan’da içtiği bir sigara yüzünden kaybettiğini anlatmıştı. Ruhu şad, mekânı cennet olsun.
Kendisi bypass ve böbrek nakli olduğundan rutin kullandığı ilaçlardan dolayı oruç tutması yasaktı. Sigara içtiğini gören bazı kişiler, “Ramazanda sigara içiyor” gerekçesiyle rakibi desteklemişler ve kendisi kaybetmiş. Sık sık bu konuyu dile getirirdi. O sigarayı içmese ya da tavır değiştirenler ilaç kullanmak zorunda olduğunu bilseler ne olurdu?
Bazı anlarda farkında bile olmadığımız davranışların ya ödülünü alır, ya da ağır bedellerini öderiz. Bahçenize bir fidan diktiğinizi düşünün. Düzenli olarak suluyor, zaman zaman çapalayarak toprağı havalandırıyorsunuz. Çevresindeki otları temizliyor ve gübre koyuyorsunuz. Büyüdüğünü an be an göremeseniz de zaman içinde gelişip serpildiğini görürsünüz. Bir de tersini düşünelim fidanı diktiniz, ilk zamanlar bakımını yaptınız ve daha sonra ihmal etmeye başladınız, ne olur?
Bir insanın duygu bankasında her birey için ayırdığı hesap farklıdır. Olumlu davranışlarla hesaptaki mevduat ve krediyi artırır, olumsuz davranışlarla da eksiltiriz. Bu artışlar ve eksilmeler ani şoklar dışında pek fazla hissedilmez.
İnsan ilişkilerinde ustalık, başkalarının duygularını anlayabilme ve bu duyguları yönetebilme becerisidir. Bu becerilerini geliştirenler, diğerlerinin aksine bir mıknatıs gibi insanları etkiler ve kendilerine çekerler.
Bu becerilerini geliştiremeyenler zeki ve yetenekli olsalar dahi çevreleriyle sık sık tartışmaya girip sorunlar yaşayabilir, kolay çözümlenecek sorunları dahi içinde çıkılmaz hale getirebilirler.
Peki, insan ilişkilerinde ustalaşanlar “Duygusal mevduat ve kredilerini!” neler yaparak sürekli maksimum düzeyde tutarlar?
“Bir damla pekmez, bir varil ziftin çekmediği kadar sinek çeker!” derler. Bulunduğumuz her ortamda konuşsak da konuşmasak da çevremizdekilere duygusal sinyaller gönderir, mesajlar verir-alırız. Sosyal ilişki ustaları kendileri ve karşılarındakilerin özelliklerini öğrenir. Duygusal ihtiyaçlarının farkına varır, daha etkin dinler. Anlattıklarını, anlatmak isteyip anlatamadıklarını da anlar. Takdir etmek ve onaylamak gibi, karşısındakini iyi hissettiren davranışları alışkanlık haline getirdikleri için de sürekli duygusal bakiyeleri en yüksek düzeyde durur.
Yapılan olumlu davranışların da olumsuz davranışların da er geç karşılık bulacağını bilirler. Akıllı insan, bilge insan bunların farkını ve sonuçlarını ayırt eder. Bu nezaketli insanlar övgüde cömert, yergide cimridir.
Karşısındaki kişiyi dinliyormuş görünmek için değil, anlamak için dinlerler. Anlamak için dinlemek kişiye yatırımların temelini oluşturur. Kişinin anlaşıldığını hissetmesiyle en önemli duygusal ihtiyacı karşılanmış olur.
“Başarı ayrıntıda gizlidir!” Küçük ayrıntılara dikkat eder, çoğu insanın gereksiz gördüğü eylemleri gerçekleştirirler. Çevresindekilerin hoşlandığı şeyleri bilir, ona göre davranarak kendilerini iyi hissetmelerini sağlarlar.
Güvenilir insanlardır. Kolay kolay söz vermez, söz verdiğinde de sözünü tutarlar. İtibarın ne olduğunu, verilen sözün tutulmaması halinde neler kaybedeceklerini iyi bilirler.
Net insanlardır, gereksiz beklentilerin kişilerde hayal kırıklığına yol açacağını bilirler. Söz ve davranışlarıyla yerine getiremeyecekleri beklenti oluşturacak tavır sergilemezler. Rolünün hakkını verirler. Oluşturdukları beklentileri sonu ne olursa olsun karşılarlar.
Kişisel bütünlüğe sahip insanlardır. Kişisel bütünlük, kişinin inandığı değerler doğrultusunda amaç ve davranışlarının bir biriyle uyumlu olmasıdır. Kısacası özü sözü “Ya olduğu gibi görünen ya da göründüğü gibi olan!” insanlardır. Bu her alanda ilişkilere yapılacak en büyük yatırımdır.
Düşünce ve davranışlarda tutarlılık kişiye olan güveni artırırken, tutarsızlık güveni azaltır. Tutarsız ve ikiyüzlü insanlar güven vermez. Geçmişte çevreyle ilgili bir programda konuşan siyasetçiyi dinlemiştim. Temiz çevre ve yeşili korumanın önemini anlatıyordu. Etkili konuştu, iyi alkış aldı. O konuşmadan birkaç gün önce, Mercedes arabasına binip çalıştırdıktan sonra sigara izmaritleriyle dolu kül tablasını yola boşaltıp hareket ettiğini görmesem ben de çevreci olduğuna inanırdım.
Doğal davranışlarıyla dikkat çeken sağlam karakterli insanlardır. Kolay kolay hata yapmazlar. Hata yaptıklarında, hatasını kabul eder, sorumluluk alır ve içtenlikle özür dilerler. Kendilerine karşı hata yapılıp özür dilendiğinde de affetmeyi bilirler.
Olumlu veya olumsuz yapılan hiçbir şey karşılıksız kalmaz! İnsan ilişkilerinde başarı ya da başarısızlık önemsemediğimiz küçük ayrıntılarda gizlidir. Çoğu zaman farkında bile olmadığımız davranışların ya ödülünü alır, ya da ağır bedellerini öderiz.
