Yürüyüşle başlayan anma programı belediye önünden başlayıp Anıtta sona ererken; soğuk havaya rağmen yüzlerce Ahıskalı ellerinde Türk bayraklarıyla yürüdü. Sessiz yürüyüşün ardından Atatürk Anıtı’nda anma programı gerçekleştirildi. Saygı duruşu sonrası İstiklal Marşının okunmasıyla başlayan program, Kur’an-ı Kerim tilavetiyle devam etti. Dernek Başkanı Mehmet Taş, Ahıskalılar için 14 Kasım 1944 tarihinin ayrılığın, hasretin, ve özlemin parçalanmışlığın başladığı tarih olduğunu söyledi. Ahıska Türklerine uygulanan sürgünün 74. Yıldönümü olduğunu belirten Başkan Taş, “Zulmün ve acının yıldönümü. Tarihte keşke hiç yaşanmasaydı diyeceğimiz günlerden bir gündür bu gün. Her Ahıskalı aile mutlaka bu yolculukta akrabasını, hısımını kaybetmiştir. Hiçbir suçları olmayan masum ve günahsız yaşlılar, kadınlar, sebiler insanlık dışı bir şekilde yurtlarından sökülüp atıldı. Hayvanlar ahırlarda, ekmekler sacın üzerinde kalmış. Ahıskalılar 74 yıl önce 1944 yılının 14 Kasımında bir gece vakti, ne olduğunu bile anlamadan, nereye gittiklerini dahi bilemeden bir meçhule doğru yola çıkarılmışlardır.” “3 gün içerisinde Ahıska ve çevresinden toplanan 92 bin 307 kişi Orta Asya'ya, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan'a sürgün edilmişlerdir. Sürgün edilenlerden 45 bin 985'i çocuk, 18 bin 923’ü yaşlı, 27 bin 399'u ise kadındı. Yaklaşık 40 gün süren yolculuk sırasında açlık, soğuk ve hastalıktan 12 bin 859 kişi hayatını kaybetmiştir. 14 Kasım günü biz Ahıskalılar için zulmün, acının ve vatansız kalmanın, açlıkla, ölümle imtihanın 74. yıldönümüdür. Sürüldükleri ülkelerde yerel halklarla uyumlu ve barış içerisinde yaşayan Ahıska Türkleri, 4 Haziran 1989 yılında Ferganada Özbeklerin saldırıları sonucunda yeni bir sürgüne, yeni bir göçe maruz kalmışlardır.” “Yine hayatlarına sıfırdan başlamışlar. Ahıska Türkleri; Rusya, Ukrayna ve Azerbaycan'a yeniden göç etmek zorunda bırakılmışlardır. Oradan da ABD'ye göç ederek, üç defa sürgüne uğrayan bir halk olmuşlardır. Bu koşullar; 1944 Ahıska Sürgünü'nü yaşayanlar için önemli bir travma olmuştur. Ahıska Türkleri yıllar içinde bu travmayı atlatmayı ve yeni hayatlar kurmayı başarmışlardır. Sürgünle yok edilmeye çalışılan bir millet toparlanarak, zorlukları yenerek, birlik ve beraberliğini sağlamıştır. 74 yıldır örf ve adetlerini, kültürünü, dilini ve dinini unutmadan bu değerleriyle yaşayan bir halk olmuştur. Yaşadıkları ülkelerin halkıyla kardeşçe yaşayan, ülkelerine ekonomik katkı sağlayan ve aynı zamanda çalışkan bir millet olarak anılmıştır.” “Bizler şunu çok iyi biliyoruz ki, mazlumun ve mağdurun tem hamisi Türkiye’dir. Allah ülkemize birlik, beraberlik, güç kuvvet versin. Başta sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere, tüm devlet büyüklerimize milleti ve ülkesi için hayırlı çalışmalar nasip etsin. Bu duygularla 74.yı1 önce sürgününde ve sonrasında hayatlarını kaybeden aziz şehitlerimizi saygıyla anıyorum. Allah rahmet eylesin, mekânları cennet olsun. Rabbim ülkemizi ve milletimizi bu gibi acılardan saklasın. Çok değerli halkımıza bundan sonraki hayatlarında sağlıklı huzurlu ve mutlu olmalarını diliyorum. Bizleri bu hüzünlü günümüzde yalnız bırakmadığınız için teşekkür ediyorum” diye konuştu. Dünya Ahıska Türkleri Birliği Genel Sekreteri Fuat Uçar ise Sürgünü hafızalarda canlı tutmak için anma programları düzenlendiğini belirterek, “Sürgün; vatandan, arkadaştan ayrılığın adıdır ve insanlık suçudur. 1944'de bir karanlık sayfa açılmış. Ahıska çok uzak bir yer değil. Osmanlı toprakları içerisinde şuanda Gürcistan toprağı içerisinde olan ve Posof'un hemen yanında olan bir yer. Edirne anlaşması ile o topraklar Sovyetler Birliğine terk ediliyor ve halkımızın çilesi o zaman başlıyor. Savaş döneminde hiç askere almayan o rejim, savaş başlar başlamaz bizim 40 binden fazla insanımızı askere alıyor ve 26 bini bir daha dönmüyor. 1944'de karar alınıyor ve 1 gecede bizleri sürgün ediyorlar” dedi. İnegöl Belediye Başkanı Alper Taban da “Benim temennim, tarihi bilgiyi arttırmak lazım, gelecek nesillere aktarmak lazım. Bugün yapmış olduğunuz faaliyet, bu acıyı ve eziyeti tüm şehrimizde duyulmasını arzu ediyoruz. Böylesi acılar hiç yaşanmasın diliyorum. Bu uğurda hayatını kaybeden ve şehit olanlara Allah'tan rahmet diliyorum” dedi. Konuşmaların ardından anıttaki anma programı DATÜB Gençlik Kolları tarafından hazırlanan sürgünü anlatan video gösteriminin izlenilmesi ile son buldu.