Suç ve Ceza arasında Raskolnikov

1800'lü yıllar Rusya'sının bütün acılarını, yaralarını içinde taşıyan üniversite öğrencisi Raskalnikov fakir ve iyi niyetli bir üniversite öğrencisidir. Maddi imkansızlıklar sonucu eğitimi bırakmak zorunda kalmış, kirasını bile doğru dürüst ödeyemediği pis ve köhne bir odada yaşamaya mecbur kalmıştır.

Maddi olarak çok sıkıştığı anlarda, para edebilecek eşyalarını rehin bıraktığı faizci bir yaşlı kadın, insanların zor durumda kalmalarından yararlanan aşağılık bir insandır. Raskalnikov kadını öldürecek, paralarını alacak, öğrenimini tamamlayıp topluma faydalı bir insan olacaktır. Çünkü Raskalnikov, kendine göre faizci bir kadından çok daha iyidir.

Suç Nedir? Ceza Nedir? Amaca ulaşmak için her yol mubah mıdır? Raskalnikov haklı mı? Asıl suçlu kim? Raskalnikov mu? Toplum mu? Tefeci kadın mı?

Raskolnikov'un gittiği meyhanede Marmeladov adında eşini kaybetmiş, üç çocuğunu çok seven ama çok içki içen biriyle tanışır. Marmeladov'un büyük kızı Sonya ailenin geçimi için fahişelik yapmak zorunda kalmıştır. “Ne kadar fedakar bir kız bu Sonya” diye düşünmekten kendini alamaz. Raskolnikov, Marmeladov'la  Marmeladov'un evine gittiklerinde kızı haykırışla onları yumruklamaya başlar. Marmeladov hep içiyordur hatta evdeki 20 Rubleyi götürüp içkiye vermiştir. Raskolnikov cebindeki 50 Kapik’i oraya bırakarak uzaklaşıp evine gider. Evine giderken bir yandan da Sonya'yı düşünmektedir.

Evine yorgun olarak gelen Raskolnikov'a Nastasya bir mektup getirir. Mektupta annesi geçim sıkıntısı yüzünden kız kardeşi Dunya'yı Luzhin adında çift memurluğu olan 45 yaşındaki biriyle evlendireceğini, Luzhin'in onların eşyalarıyla beraber Petersburg'a gelmelerine yardım edeceklerini anlatır.

Raskolnikov “Bu evlilik olmayacak” diye düşünür. Dışarı çıkar ve birkaç saat dolaştıktan sonra yorgun düşüp bir yerde uyuyakalır. Kötü bir rüya gördükten sonra uyanır. Evine geri döner. Saat 7’ye yaklaşıyordur. Saat uygundur. Aşağıdaki baltayı alarak kimseye görünmeden yaşlı tefeci kadının evine gider. İçeri girerken onu kimse görmez.

Tefeci kadının evine girerken kadına kül tablası uzatır. Kadın kül tablasına bakarken baltayı kadının kafasına indirerek kadını öldürür. Dolaptan sadece rehin verilmiş, birkaç parça para ve altını alır. Yaşlı kadının kız kardeşiyle içeride karşılaşınca onu da baltayla öldürürü.

Birkaç kişi evin kapısına vurmaya başlar. Dışarıdakilerden biri kapının içeriden sürgülü olduğunu fark eder. Yaşlı kadına bir şey olduğunun farkına varırlar. Kapının önündekiler kapıcıyı çağırmak için aşağı inerken Raskolnikov kapıyı açıp kimseye görünmeden kaçar. Paraya ve altına elini sürmeyerek onları bir taşın altında saklar.

Raskolnikof, her ne kadar toplumun bir tefeciden kurtulmuş olduğuna, dolayısı ile de işlediği cinayetin toplum adına (bilgi yelpazesi com) yararlı bir eylem niteliği taşımakta olduğuna kendisini inandırmaya çalışsa da, duymakta olduğu vicdan azabı her geçen gün artmaktadır. Duymakta olduğu vicdani ıstırabının boyutları çok daha yüksek boyutlara ulaşır ve nihayetinde Raskolnikof işlediği cinayeti itiraf etme kararı verir.

Polise gider ve suçunu itiraf eder. Sibirya’ya sürgüne gönderildikten ve cezasını çektikten sonra vicdanı rahatlar ve ruh dinginliğine kavuşur.

Kitabın Ana Düşüncesi: İnsan, bir hata yaptığında veya suç işlediğinde onu kimsenin görmediğini düşünse bile vicdanının azabından kurtulamaz.