Semih ŞAHİN Bursa İl Sağlık Müdürü Özcan Akan, gün geçtikçe hızlı bir şekilde devam eden kanser tarama çalışmaları ve kanserle mücadelede kullanılan Mobil Mamografi Aracı hakkında değerlendirmelerde bulundu. Kanser tarama çalışmalarının ücretsiz olarak yapıldığının altını çizen Akan, 2016 yılı meme kanseri taramalarında Bursa’nın yakalamış olduğu 13,6’lık oranla zirvede yer aldığını dile getirdi. Bursa’da hizmet veren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’nin (KETEM) sayısı hakkında da açıklamalarda bulunan Akan, yürütülen kanser farkındalık çalışmaları hakkındaki son verileri de kamuoyuyla paylaşarak sözlerini noktaladı. Kanser tarama çalışmaları hakkındaki son durum nedir? Ulusal Kanser Tarama Programı dâhilinde ilimizde de meme kanseri, rahim ağzı kanseri ve kalın bağırsak kanseri tarama programları yürütülmektedir. Kanser tarama hizmetleri ücretsiz olarak yapılmaktadır. Kişiler vatandaşlık numaraları ile merkezlerimize müracaat ettiklerinde bu hizmetlerden en kısa sürede faydalanabilmektedir. KETEM'le farkındalık Konuyla alakalı 2016 yılı verilerini paylaşabilir misiniz? Bursa’da 2016 yılında 40-69 yaş arası 32 bin 349 kadına meme kanseri taraması, 30-65 yaş arası 28 bin 985 kadına rahim ağzı kanseri taraması, 50-70 yaş arası 24 bin 540 kadın ve erkeğe kolon kanseri taraması olmak üzere toplamda 85 bin 874 kişiye tarama hizmeti sunuldu. Bu sayı 2015 yılında 49 bin 914 iken, KETEM birimlerinin artması, mobil mamografi aracımızın hizmete girmesi ve il genelinde yapılan birimlerimiz tarafından yapılan farkındalık çalışmalarıyla birlikte 2016 yılında 35 bin 960 tarama sayısı artışı görüldü. Bu artışla birlikte Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan rakamlara göre 2016 yılı meme kanseri taramalarında hedef nüfusu 150 bin üstü olan iller arasında Bursa, yakaladığı 13,6 oranla zirvede yer aldı. Önümüzdeki yıllara ilişkin beklentileriniz nelerdir? Bu yıla baktığımızda ise yılın ilk 5 ayında 15 bin 491 meme kanseri, 15 bin 112 rahim ağzı kanseri taraması ve 11 bin kolon kanseri taraması olmak üzere toplamda 41 bin 603 kişiye kanser taraması hizmeti verildiğini görmekteyiz. İlimize kazandırılacak yeni KETEM birimleri ve yapılacak farkındalık çalışmaları ile birlikte bu yıl ve önümüzdeki yıllarda bu sayının katlanarak artacağını umuyoruz. Mobil Mamografi Aracı nedir? Hakkında kısa bilgi verir misiniz? Mobil Mamografi Aracı, 2016 yılının Şubat Ayı sonunda Sağlık Bakanlığı tarafından ilimiz kanser tarama çalışmalarına destek olması amacıyla gönderildi. Aracımız için yıllık plan hazırlıyoruz ve bu planlama dâhilinde hangi ilçede ne kadar süre kalacağını ve nerede konumlanacağını Toplum Sağlığı Merkezlerine bildiriyoruz. Ayrıca aracımız ilçeye gitmeden vatandaşımıza duyuruları yapılmaktadır. Aracımız 2016 yılının Mart ayından, 31 Mayıs 2017’ye kadar toplamda 12 bin 500 vatandaşımıza tarama hizmeti verdi. Aracımız sayesinde KETEM’lere uzak olan vatandaşlarımızın oturduğu bölgelere giderek kanser taramalarını gerçekleştiriyoruz. Böylece KETEM’lere gelemeyen vatandaşlarımızı kendi oturdukları bölgelerde taramayı ve kanserle daha etkin mücadele etmeyi amaçlıyoruz. Aracımızda Dijital Mamografi cihazı ve HPV DNA alımı için jinekolog odası bulunmaktadır. 30-65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir Rahim ağzı kanseri taraması, 40-69 yaş arası kadınlara 2 yılda bir meme kanseri taraması yapılmaktadır. Bursa’da hizmet veren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’nin (KETEM) sayısı ne kadardır? Yakın dönem içerisinde açılacak yeni KETEM birimleri var mıdır? Bursa’da; Yıldırım, Osmangazi, Nilüfer ve İnegöl ilçelerinde birer olmak üzere toplamda 4 KETEM bulunmaktadır. İlk olarak 2005 yılında Döne Ocak KETEM hizmete açıldı. Yürütülen tarama programlarında daha fazla vatandaşımıza daha kısa sürede kolay hizmet verebilmek amacı ile 2014 yılında Yıldırım KETEM, 2015 Aralık ayında Nilüfer KETEM ve 2016 yılı Ocak ayı itibarı ile İnegöl KETEM birimlerimizi hizmete açtık. Yakın dönemde hizmete girecek olan Osmangazi ve Mudanya Sağlıklı Yaşam Merkezleri’nde de birer KETEM birimi mevcut bulunacak. Bunların dışında ilimize yeni KETEM birimleri kazandırmaya yönelik çalışmalarımız tüm hızıyla devam etmektedir. Bursa’da yürütülen kanser farkındalık çalışmaları nelerdir? Kanser farkındalık ve tarama çalışmalarıyla ilgili hedeflerinizi paylaşır mısınız? Kanser tarama rakamlarının sürekli bir artış göstermesinde ilimizde gerçekleştirdiğimiz kanser farkındalık çalışmalarının rolü oldukça önem arz etmektedir. Tarama sayılarının daha da üstüne koymak için ilimizin çeşitli noktalarında eğitim ve farkındalık çalışmalarımızı ara vermeden sürdürüyoruz. Afiş ve broşürler hazırlayarak, billboardlarda yer alarak, görsel medyayı kullanarak ya da faturalarda bilgilendirme yaparak toplu olarak ulaşabildiğimiz gibi özel ya da kamu kurum ve kuruluşları, halk eğitim merkezleri, kahvehaneler Kuran kursları ya da camilerde de eğitimlerimizi gerçekleştirmekteyiz. Bu çalışmalarımızda vatandaşlarımızı kanser nedir, kansere karşı nasıl önlem alınabilir, kanser taramalarının önemi hakkında bilinçlendirerek, erken teşhis için KETEM birimlerimize yönlendiriyoruz. Farkındalık etkinliklerimizde; çeşitli sivil toplum kuruluşları ve medya ile iş birliği yaparak sesimizi daha fazla kişiye ulaştırma şansı bulurken onların da bu işe destek vermesini sağlıyoruz.