#cırcırböceği

Cırcır böcekleri birer termometre mi?

Ulaş Girgin Bilindiği üzere günümüz teknolojisinde sahip olduğumuz akıllı cep telefonları bizlere havanın sıcaklığı konusunda bilgi verebiliyor. Fakat cep telefonunuzun herhangi bir sebeple işlevini kaybettiği ve bir termometreye ulaşamadığınız zamanlarda hava sıcaklığını cırcır böceklerinin çıkardığı ses ile ölçebilirsiniz. Ortam sıcaklığı ötüş sayılarını artırıyor 1897 yılında Amerikalı fizikçi Amos Dolbear’in çalışması ile cırcır böceklerinin kanatlarını birbirlerine sürterek çıkardıkları seslerin ortam sıcaklığı konusunda bilgi verdiği keşfedildi. Çalışmaya göre bulunulan ortamın sıcaklığı arttıkça cırcır böceklerinin kanatlarını birbirleri sürtme sıklığı da artmaktadır. Ortamın sıcaklığını ölçmek için ise cırcır böceklerini dinlemek ve basit bir işlem yapmak gerekmektedir. Ortam sıcaklığı ötüş sayılarını nasıl artırıyor? Cırcır böceklerinin sesleri kanatlarını birbirlerine sürtmeleri ile ortaya çıkmaktadır. Bu sürtünme de kas kasılmaları sebebiyle gerçekleşir. Kas kasılmaları da vücut içinde meydana gelen sıralı kimyasal reaksiyonların sonucunda gerçekleşmektedir. Cırcır böceklerinin ötüş sıklığı, vücut içindeki bu kimyasal reaksiyonların hızlı veya yavaş olmasına, bu reaksiyonların hızları ise hava sıcaklığına bağlıdır. Hava sıcaklığının yüksek olduğu yaz aylarında kimyasal reaksiyonlar daha hızlı meydana gelmekte bu da dakika başına duyulan daha fazla ötüşe neden olmaktadır. Aynı zamanda cırcır böcekleri ötüş sıklıklarını kendi isteklerine bağlı olarak değiştirememektedir. Basit bir matematik işlemi Bulunulan ortamın sıcaklığını cırcır böcekleriyle ölçmek için cırcır böceğinin ötüş sayısı 25 saniye boyunca sayılmalı çıkan sayı ise 3’e bölünüp dört eklenilmelidir. Bu yöntem sayesinde 1 veya 2 derecelik hata payı ile ortam sıcaklığı ölçülebilmektedir.