Ülkelerin isimleri nereden geliyor?

Ulaş Girgin

Uzun yıllar önce verilmiş olan ülke isimleri artık ülkelerin tüm özelliklerini yansıtır hale geldi. Bir ülkenin ismini duyduğumuzda o ülkenin toplumsal özellikleri, kültürleri, yaşayış biçimleri ve o ülkede yaşayan insanların görünüşleri gözümüzün önüne geliyor. Peki artık benimsemiş olduğumuz bu ülke isimlerinin nereden geliyor?

Türkiye

Ülkemizin günümüzdeki isminin orijinali ilk kez 12. Yüzyılda İtalyanlar tarafından kullanılarak, Orta Çağ Latincesi ile “Turchia” şeklinde söylenmiştir. Yıllar önce konuya değinen İlber Ortaylı da bunu doğrulayarak, “Türkiye ismini verenler İtalyanlar. Bu benin icadım, benim yorumum değil yani. Türkiye yahut Türkmeniya ismini dünyanın en zeki, en bilgili insanları vermiştir. İtalyanlar, Cenovalılar ve Venedikliler tarafından verilmiştir. Çünkü bu adamlar coğrafya bilirler. Etrafı kollarlar.” demişti.

Japonya

Japonlar ülkelerine, güneşin doğduğu ülke anlamına gelen “Nippon” demektedirler. Kelimenin Çincesi ise “Japuen” şeklindedir ve dünyaya bu isimle yayılmıştır.

Lübnan

Lübnan Dağları’ndaki karlar 12 ay boyunca erimediğinden ülke bu ismi almıştır. İbranice bir isim olan Lübnan “beyaz dağlar” anlamına gelmektedir.

Norveç

Norveçliler bazı kaynaklara göre ülkelerine “Norge” demektedirler. Bu sözcük, denizciler tarafından kullanılan, “Kuzeye! Daha kuzeye! Daima kuzeye!” anlamına gelmektedir.

Azerbaycan

Farsça’da “Azar” ateş, “Pategan” ise koruyucu/muhafız anlamına gelmektedir. Bu iki kelimenin birleşiminden oluşan ülke ismi “Ateş Muhafızları” anlamına gelmektedir. Zamanla birçok Farsça sözcüğün Arapça yazılmaya başlanması ile Azar Payegan, Azerbaycan olarak bilinen şekline dönüşmüştür.

İngiltere

İngilizlerin kökeni Anglo’lara dayanmaktadır. İngiltere sözcüğü Anglo ve terra (toprak) kelimelerinin birleşimi ile ortaya çıkmıştır. Yani ülkenin ismi “Anglo Toprakları” anlamına gelmektedir.

Pakistan

Ülkenin ismi Urdu ve Fars dilinde “arı, saf, temiz ülke” anlamına gelmektedir. “Pak” sözcüğü bu anlamları taşırken Pakların yaşadığı yer cümle bütününü oluşturan Pakistan kelimesi ülkenin ismi haline gelmiştir.

Cezayir

Farklı kaynaklar ülkenin isminin bulunuşu konusunda farklı görüşlere sahip. Bir yandan ülkenin isminin, Arapça’da yarımada anlamına gelen “cezire” sözcüğünden geldiği düşünülürken diğer yandan Osmanlı Devleti zamanında suçlular ülkenin en uzak noktasına sürgün edildiğinden ve bu noktalardan biri de Cezayir olduğundan ülkenin isminin ceza ve yeri sözcüklerinin zamanla değişip bir araya gelmesinden oluştuğu düşünülüyor.