Nesli tükenme tehlikesi bulunan 12 deniz canlısı

ASLI YEŞİLYURT

Yaşadığımız evrene günden güne zarar vermeye devam ederken, sadece kendimizi değil diğer canlıları da tehlike altına sokuyoruz. Küresel ısınma, kirlilik, iklim değişikliği gibi global sorunlardan en çok etkilenenlerden biri de deniz canlıları oluyor. ABD Nesli Tükenmekte Olan Türler Yasası kapsamında yapılan incelemeye göre dünya çapında şu anda yaklaşık 2 bin 270 tür tehlike veya tehdit altında bulunuyor. Peki bu türler hangileri?

1. Mavi yüzgeçli orkinos

Son birkaç yılda aşırı ve yasadışı avlanma nedeniyle nesli tehlikede olan mavi yüzgeçli orkinosların sayıları önemli ölçüde azaldı. Bu düşüşlerin büyük bir bölümünün suşi pazarlarında bu balığa talebin artmasından kaynaklandığı görüldü. Uluslararası Atlantik Ton Balıklarını Koruma Komisyonu (ICCAT), 25 bin kadar bireysel olgun mavi yüzgeçli orkinos kaldığını tahmin ediyor.

2. Gri balina

Yüzgeçleri yerine sırt hörgüçleri olan bu balinaların yüzyıllarca süren aşırı avlanma, bir balina popülasyonunun Kuzey Atlantik bölgesinde neslinin tükenmesine, Batı Kuzey Pasifik bölgesinde ise kritik derecede tehlikede olmasına neden oldu.

3. Körfez muturu

Baja Yarımadası kıyılarında bulunan Körfez Muturu, dünyanın en kritik derecede tehlike altında olan deniz memelisidir. Nadir görülen memeli, ilk görülmesinden sadece 50 yıl sonra yok olma eşiğine geldi. WWF, dünyada yaklaşık 10 tane kaldığını tahmin ediyor.

4. Dugong

Üç deniz ayısı türünü de içeren Sirenia takımının dört canlı türünden biri olan Dugonglar, kıyı gelişimi yaşam alanı, yiyecek kaybı ve su kirliliği nedeniyle tehdit altında olan bir diğer türdür.

5. Mercan Resifi

Denizin yağmur ormanları olarak adlandırılan Mercan Resifleri, diğer deniz canlıları için yaşam ve koruma alanı sağlayan bir yaşam bölgesidir. Artan sıcaklıklara karşı son derece savunmasızlardır.

6. Manati

Deniz inekleri olarak bilinen Manatiler, insan kirliliği, habitat kaybı ve tekne çarpışmalarından kaynaklanan zehirli algler tarafından tehdit edilmektedir.

7. Hint gavyali

Nesli kritik derecede tehlikede olan bir diğer tür ise bu timsahlardır. Bir zamanlar Pakistan'dan Myanmar'a kadar bulunan bu tür, artık sadece Hindistan ve Nepal'de bulunuyor. Gavyaliler, insan yapımı barajlar gibi nedenlerden dolayı tehdit altındadır.

8. Hawaii Foku

Kulaksız fok türünden olan Hawaii Foku, nesli tükenmekte olan bu deniz memelisidir. Akdeniz foku ile birlikte bu tür içinde kalan iki türden biridir.

Et, yağ ve deri için ticari avlanma, deniz döküntüleri ve balık ağlarına takılma tehdidi altında neslini sürdürmeye çalışıyor. Dünyada yaklaşık 1 bin 400 Hawaii Akdeniz Foku kaldığı söyleniyor.

9. Beyaz Başlı Yunus

Beyaz başlı yunus, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört tür arasında en çok bilinen yunus türüdür. Yeni Zelanda kıyılarında bulunan yunuslar, dünyanın en küçük yunuslarıdır.

Ne yazık ki nüfuslarında önemli düşüşler görülmüştür. Yaklaşık 10 bin Beyaz Başlı Yunus kaldığı belirtilmiştir. Beyaz Başlı Yunus’un diğer alt türü olan Maui yunusu da kritik derecede tehlikededir ve tahminen 55 birey kaldığı söylenir.

10. Şahin gagalı kaplumbağa

Tüm dünya okyanuslarının, körfezlerinin ve denizlerinin tropik bölgelerinde, çoğunlukla mercan resiflerinde bulunan Şahin gagalı Kaplumbağa'nın popülasyonunun geçen yüzyılda %80 oranında azaldığı söylenmiştir. Renkli kabukları ve yumurtaları için kaçırılıyor ve nesli tehlikeye sürükleniyor. Ayrıca beslendikleri mercan resif türlerinin bozulmasıyla da tehdit edilmektedirler.

11. Gündüz Yuvalayan Deniz Kaplumbağası

Atlantik Ridley deniz kaplumbağası olarak da bilinen Kemp's Ridley Deniz kaplumbağası, en nadir ve en küçük deniz kaplumbağasıdır. Öncelikle Meksika Körfezi'nde bulunan bu kaplumbağa türü, habitat kaybı, deniz kirliliği ve balık ağlarına takılma tehdidi altındadır.

12. Yeşil Kaplumbağa

En büyük deniz kaplumbağalarından biri olan yeşil deniz kaplumbağası, kaçakçılığın yanı sıra plajların kaybı ve dikkatsiz balıkçılık nedeniyle tehdit altındadır.