EMEKLİMİZ MUTLU OLMALI

Özkan YILDIRIM
Öncelikle Başkanım , bizleri tekrardan kabul ettiğiniz, misafir ettiğiniz için size teşekkür etmek istiyorum. Gün geçmiyor ki emeklilerimiz ile ilgili sıkıntı dolu haberleri  yazılı ,görsel ve sosyal medyada görmeyelim. Emeklilerin sıkıntıları ve beklentileriyle ilgili  bizlere neler söylemek istersiniz acaba Sayın başkanım?

İNTİBAK EN ÖNEMLİ BAŞLIKLARDAN BİRİ

Çok sağ olun, teşekkürler. Tabii sizin bu nazik ziyaretinizden dolayı bizde çok memnun olduk. Emeklilerimizin sorunlarına sıkıntılarına gelecek olursam; 2000 öncesi SSK emeklilerine 6283 sayılı kanunlarla intibaklar yapılmış ve 1 Ocak 2013 itibariyle intibak farkları emekli aylıklarına ilave edilmiştir. 2000 öncesi emekli olanların intibak aylıkları ile 2000 sonrası intibak yapılmayan emeklilerin aylıkları, prim kazançları ve  prim ödeme gün sayıları aynı olmasına rağmen, emekli aylıklarında farklılıklar oluşmuştur. Sosyal Güvenlik kuruluşlarının kendi içindeki objektif olmayan farklılıklar giderilmeli ve ortak standartlar oluşturulmalıdır. taban aylıklar ve gelirler eşitlemeli ve bu seviyenin tespitinde insan onuruna yaraşır Hayat seviyesi dikkate alınmalıdır. Sosyal Güvenlik kuruluşlarının standartlarındaki farklılıklar yasal düzenlemelerle intibak yapılarak giderilmelidir.

REFAH PAYI DİKKATE ALINMALI

    İşçi ve Bağ-Kur emekli aylıklarının, 4447 ve 5510 sayılı kanunlar da sağlıklı olmayan ve derneğimizin de karşı çıktığı, aylık/ 6 aylık enflasyon artışlarına endekslenmesi, emekli aylıklarının artışını sınırlı tutmuştur. Bu sistemin yetersizliği görüldüğünden, bazı yıllar farklı kanunlar ile emekli aylıklarında seyyanen veya yüzdeli artışlara gidilmiştir. Gelir ve aylıkların artışında temel alınan Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hesaplanan tüketici fiyat artışları koruyucu bir  sistem değildir. Emekliyi temsil etmeyen birçok harcama kaleminin genel enflasyon içerisinde yer alması, emeklilerin harcamalarındaki artışı aşağı çeken bir uygulamaya dönüşmüştür. Sonuç olarak, 5510 sayılı kanunun gelir ve aylıkların artışını enflasyona endeksleyen  hükmü değiştirilmeli emeklilere refahtan pay verilmelidir.

ZAM FARKLARI GÖZETİLMELİ

   4447 sayılı kanunun  geçici 4. maddesine göre  memur aylıklarının artışı ile işçi ve bağ-kur emeklilerine yapılan artışın kıyaslamasından oluşacak farkları öngören 1 Kasım 2002 kararnamesinin uygulanmaması, 2007 yılında Bütçe Kanunu ile öngörülen 2006 yılı enflasyon farkının eksik hesaplanması derneğimizce  yargıya götürülmüştür. Keza 2008 yılında da Bütçe Kanunu ile engellenen Aylık enflasyon farklarından Doğan alacaklarımız da AİHM’e taşınmıştır. Emeklilerin ,  kanunlar ve kararnameler gereği alacakları yargı süreci beklenmeden ödenmeli ve emekliler daha fazla mağdur edilmemelidir.

EKONOMİK SOSYAL KONSEY’DE EMEKLİLERE DE TEMSİL HAKKI SAĞLANMALI

   Demokrasinin vazgeçilmez yapılanmaları arasında yer alan Ekonomik ve Sosyal Konsey’in Hayata geçirilmesi olumlu bir gelişmedir. Ancak bu demokratik yapılanma içerisinde sosyal grupların temsilcisi konumundaki sivil örgütlenmelere yer verirken emeklilerin bu platformda temsilinin gerçekleştirilmemiş olması doğru bir yaklaşım değildir. Konseyin yapısı yeniden düzenlenmeli ve temsil kapsamı genişletilerek emeklilerinde bu yapıda yer alabilmeleri sağlanmalıdır.

İş sözleşmesi ile çalışan emeklilerin primi esas kazançlarından kesilen ve Sosyal Güvenlik sisteminde karşılığı bulunmayan, sosyal güvenlik destek primi uygulaması ile ödenen primler her yıl sonunda emekli aylıklarına yansıtılmalıdır. Böylelikle, çalışan emeklilerin aylıklarında bir iyileştirme sağlanacak, ödenen primler karşılığını bulacaktır. Memuriyet görevinden herhangi bir sebeple ayrılarak bir başka sigorta kolundan emekliye ayrılmış olan kişilere, memuriyette geçen görev süreleri için Anayasa Mahkemesince uygun görülen ikramiyelerin ödenebilmesi için gerekli yasal düzenlemeler en kısa sürede yapılmalıdır. mevcut halde yapılmış olan düzenleme Anayasa Mahkemesi kararlarına aykırıdır.

POZİTİF AYRIMCILIK UYGULANMALI

 Yaşları itibariyle, hayatlarının son dönemini huzur içerisinde yaşamak durumunda olan emeklilerimize, referandumda getirilen koşullardan birisi olarak anayasal çerçevesi belirlenen pozitif ayrımcılık ilkesi en kısa sürede hayata geçirilmelidir. Yasama yürütme ve yargı süreçlerinde emeklileri ilgilendiren hususlarda süreçlerin en hızlı şekilde sonlandırılmasına yönelik yasal tedbirler alınmalıdır. Emeklilerimizin; yıllarca süren  davaları, yasal aşmayı bekleyen tasarı veya teklifleri bekleyecek zamanları bulunmamaktadır. Emeklilerimizin davalarına öncelik verilmeli, emeklileri ilgilendiren Yasa tasarıları ve teklifleri parlamento gündeminde öncelikli olarak ele alınmalıdır.

AKTİF YAŞLANMA POLİTİKALARI ÜRETİLMELİ

    2012 yılı Avrupa aktif yaşlılık ve nesiller arası dayanışma yılı olarak ilan edilmiştir. Bu kapsamda, aktif yaşlanmayı içeren politikaların sivil toplum kuruluşları ile birlikte belirlenerek uygulamaya konulması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. nesiller arası dayanışma açısından da emeklilerimizin tecrübelerinden istifade edilecek istihdam şekilleri oluşturulmalı, yaşlılık bakım sigortası başta olmak üzere Yaşlılıkta insanca yaşamayı temin edecek sosyal güvenlik argümanları ve sosyal yardım düzenlemeleri geliştirilmelidir.

UYUM YASALARI ÇIKARTILMALI

Yaşlılar için Anayasa mırla getirilen pozitif ayrımcılık içeren düzenlemenin uyum yasaları acilen çıkartılmalıdır.Bu kapsamda;  yaşlıların fizyolojik ihtiyaçları dikkate alınarak, başta ısınma ve barınma ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde  kira ve yakıt yardımı yapılmalıdır. oğalgaz elektrik su telefon ve Ulaşım hizmetlerinde pozitif ayrımcılık sağlayacak şekilde özel indirimler sağlanmalı, yaşlı bakan ailelere sosyal destek ödemesi yapılmalıdır.

1987-1995 DÖNEMİNDEKİ EMEKLİLERİN KEY ÖDEMELERİ YAPILMALI

3320 sayılı Konut edindirme kanununun kapsam maddesinde KEY kesintilerinin Sigortalılar için işverenlerin, emekliler için ise Sosyal Güvenlik kuruluşlarınca yatırılması düzenlenmiştir. ev sahibi olmama koşulunun bulunmasının tespiti ile birlikte Sosyal Güvenlik kuruluşlarınca KEY  kesintilerinin emekliler adına ödenmesi kanun gereğidir. SSK, emekli olanların sınırlı bir bölümünün KEY  ödemelerini yaparken, büyük çoğunluk listelerde ismi olmadığından KEY  ödemelerini olamamışlardır. Bu konuda davalar açılarak emekliler yargıda hak aramaktadır. 3320 sayılı kanunun kapsam maddesine göre hak eden emeklilere KEY  ödemeleri yapılmalıdır.

65 YAŞ ÜSTÜNE ÜCRETSİZ SEYAHAT HAKKI

Son olarak değineceğim husus ise 6502 sayılı kanun gereği belediyeye,  ait otobüs, Tramvay ve Metro hizmetleri ile  gerekse belediyece  yetkilendirilen halk otobüsleri tarafından verilen şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz ve sınırsız  yararlanma hakkı olan 65 yaş ve üzeri Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bu faydalanma hakkının günlük 4 sefer ile sınırlandırılmaması,  bazı ilçe ve hatlarda ücretsiz seyahat Hakkı verilmesi, Bu kartlardan yıllık yenileme ücreti adı altında  15 TL ücret alınmaması ve yasada açıkça belirtilen nüfus cüzdanı ibrazı ile seyahat hakkının kullanımının engellenmemesidir.