Gebelik dönemiyle birlikte başlayan ve 2 yaşa kadar devam eden beyin gelişimi ile hayatın ilerleyen döneminde beyin sağlığının korunmasında beslenme yetersizliklerinin önüne geçilmesi, yeterli ve gerekli protein, vitamin ve mineral alımının sağlanması gerekir. Medicana Bursa Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Hande Güngör, beyin gelişimini ve beyin hücrelerinin sağlıkla devamlılığını sağlayacak bazı besin öğelerini sıraladı.
ANNE SÜTÜ
Beyin gelişimi için önemli olan hormonlar, büyüme faktörleri ve uygun besin ögelerini içeren anne sütü bebeklerin bilişsel gelişim üzerindeki olumlu etki göstermektedir. Hayatın ilk yıllarında, anne sütü ile sağlanan güvenli, sabit ve besleyici bir ilişki, toksik stresi azaltıp, temel beyin becerilerinin gelişimine yardımda bulunarak, sağlıklı beyin gelişimine katkı sağlamaktadır.
YAĞ ASİTLERİ
DHA, EPA, Araşidonik asit gibi esansiyel yağ asitleri, beyin dokusu yapısının bir parçasıdır. Esansiyel yağ asitleri biyolojik süreçler için gereklidir fakat bazıları vücutta sentez edilemediklerinden besinler ile alınmalıdır. Yağlı balıklar, ceviz ve keten tohumu esansiyel yağ asidinin besinsel kaynaklarıdır.
DEMİR
Erken dönemde gerçekleşen sinir sistemi gelişimi, hızlı beyin büyümesi ve miyelin kılıf oluşumunun gerçekleştiği dönemde demir gereksinimi artmakta ve hayat boyu sürmektedir. Özellikle hayat boyu sıklıkla görülebilen demir eksikliği anemisi hayatın erken evresinde motor-mental gelişimini negatif yönde etkilerken ilerleyen dönemde düşük algı düzeyi, dikkatsizlik ve yorgunluk gibi şikâyetleri beraberinde getirmektedir. Kırmızı et, karaciğer, koyu yeşil yapraklı sebzeler, pekmez gibi besinlerin demir içeriği yüksektir. Ayrıca bu besinlerin portakal, limon, biber gibi C vitamini kaynaklarıyla tüketimi demir emilimini arttırır.
İYOT
İyot yetersizliği çocukluk döneminde beyin gelişimini etkilemektedir. Yapılan bir çalışmada iyot yetersizliği olanlara göre yeterli iyot alan bireylerin bilişsel gelişiminin anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirtilmiştir. İyot kaynaklarını tuzlu su balıkları, deniz ürünleri ve iyotlu tuz oluşturur. İyot kaynaklarının sınırlı olması ve beslenmede yeterince yer verilmemesi sebebiyle iyot ile zenginleştirilmiş sofra tuzu kullanımı önem kazanmaktadır.
ÇİNKO
Çinko beynin yapı ve fonksiyonlarına katkıda bulunan bir elementtir. Çinko eksikliği çocukların nöropsikolojik fonksiyonları, aktivite veya motor gelişimlerinde bozukluklara yol açabilmekte ve bilişsel performansı etkileyebilmektedir. Çinkonun beyin gelişimi üzerindeki etkisi ile ilgili yapılan çalışmalarda genellikle motor gelişim üzerinde pozitif etkileri olduğu bulunmuştur. Süt ve süt ürünleri, yumurta, kuruyemiş ve kurubaklagiller çinko içeriği açısından zengindir.
Sağlıklı yağ asitlerinden zengin, antioksidan içeriği yüksek Akdeniz diyetinin yaşam tarzı haline getirilmesi mental fonksiyon sağlığının sürdürülmesinde etkili bir beslenme modelidir.
Sağlıklı beyin hücrelerinin sırrı: gebelik öncesi dönemde başlayan ve hayat boyu sürdürülmesi gereken yaşa ve bireye özgü sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenme planlamasıdır. (Medicana Basın Birimi)
