‘Gündem belediye meclis üyeliği’ ve ‘Belediye meclis üyesi, ilçenin milletvekilidir’ yazılarımızdan sonra şimdi de yerel yönetimlerin olmazsa olmazı muhtarlarımızı inceleyeceğiz.

Muhtar; mahalle ve köylerde aktif olarak yürütme işlemini kontrol eden kişidir. Mahallenin yasalar ile belirlenen kurallarını yürütür ve seçimle belirlenirler. Muhtarlar seçilmelerinin ardından 5 sene süre ile görevlerini icra ederler ve bu sürenin sonunda yeniden seçime gidilerek muhtar seçilir.

Muhtar Nedir? 

Muhtar kelimesinin kökeni Arapçadır. "Seçilmiş kişi" anlamına gelen muhtar köylerde veya mahallelerde yürütme görevini üstlenen kişidir. "Muhtar nedir?" sorusuna pek çok cevap verilebilir. Köy ve mahallede yaşayan vatandaşlar tarafından seçilerek görev başına gelen muhtarların büyük sorumlulukları vardır. Muhtarlar siyasi partiler tarafından aday gösterilmez. Köy tüzel kişiliğini temsil eden muhtarların 4 azası bulunur. Muhtar ve 4 azası köye ve mahalleye ilişkin kararları alır ve uygular. Muhtarlar görev bölgelerinde "imece" usulüyle iş yapabilir. Ayrıca genel yönetimin en küçük idare birimindeki temsilcisidir. Bu nedenle yasaların ve hükümet tarafından verilen talimatların uygulayıcısıdır. Muhtar görev bölgesindeki birliği ve beraberliği sağlar üst yönetim ile uyum içinde çalışır.

Muhtarlar dokunulmaz değildir. Görevlerini düzgün bir biçimde yapmayan muhtarlar görevlerinden uzaklaştırılır. Hem ilçe idare kurulu kararı hem de üst yönetim (İçişleri Bakanlığı vb.) tarafından muhtarlar görevden uzaklaştırılabilir. Ayrıca muhtarların verdiği kararlar veya yaptığı işlerin köyün veya mahallenin yararına olması gerekmektedir. Aksi takdirde kaymakam veya vali gibi yöneticiler kararı bozabilir. 

Muhtar ne iş yapar?

Muhtarlar köy ve mahalle halkı tarafından seçilerek görev yapar. Mahalleliyi ve köylüyü temsil ederek onlara hizmet eder. Görev bölgelerinde kendilerine makam olarak "muhtarlık" tahsis edilmiştir. Muhtarın görev yeri bellidir. Muhtarlar mahalleli ve köylüye hizmet eden kişilerdir.

Bu kapsamda nüfus, ikametgâh değişikliği, seçim işlemleri, tebligat, hükümet ve üst yönetici talimatları, düzen ve birliğin sağlanması gibi görevleri üstlenirler.

En alt yönetim birimi olan muhtarlar gerekli durumlarda üstlerine bilgi verir. Son yıllarda muhtarların önemi artmaktadır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın muhtarları Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, siyasi partilerin de genel merkezlerinde pek çok defa ağırlamalarıyla kamuoyunda muhtarların saygınlığı artmıştır.

Belediye başkanları seçimlerde muhtarların desteğini alabilmek için görev süreleri içerisinde muhtarlarla yakın ilişki içinde olurlar. Muhtarlara bina tahsisi yaparlar. Geziler düzenlerler. Muhtarların mahalle veya köyleri için isteklerine öncelik tanırlar. Meclislerde söz hakkı tanırlar.

Muhtarlık, yetki ve sorumlulukları arttıkça artık çok daha popüler olmuştur. Siyasilerden, sanatçılardan, sivil toplum örgütü yöneticilerinden, gazetecilerden yoğun talep görmektedir.

Hatta ilgi o kadar büyümüştür ki meclis üyeleri ve belediye başkan adaylarının yapmış olduğu kampanyalar gibi hazırlık yapılmaktadır. Toplantılar, gezici araçlar, afişler, billboardlar, mitingler düzenlenmektedir.

Mevcut muhtarlar seçime 1-0 önde başlamaktadırlar. Nedeni ise artık çevre kirliliğini önlemek için afiş yasağının başlaması. Eski muhtarı iyi ya da kötü herkes tanıyor ancak yeni muhtar adaylarını kimse tanımayınca seçim zamanı oylarını yine eski muhtara atıyorlar.

Televizyonlarda afiş yasağını eleştirip, biz kendimizi nasıl tanıtacağız diye sitemde bulunan muhtar adaylarına şahit olduk.

Muhtar adaylarına tavsiyeler…

Bizim yeni muhtar adaylarına tavsiyemiz azalarınızı kuvvetli ve tanınmış kişilerden oluşturun. Kapı kapı gezin. Pazar yerlerine gidin. El sıkmadık mahalleli bırakmayın ancak mevcut ve tanınan muhtarla arayı kapatabilirsiniz.

Muhtarlar siyasi partiler tarafından aday gösterilmezler ancak herkes bilir ki arkanızda bir siyasi parti ve sivil toplum örgütü yoksa işiniz zor demektir.

Ya bir siyasi partinin, ya da bir sivil toplum örgütünün desteğini alın.

Bu iki desteği alırsanız, mevcut ve tanınmış muhtarı yenebilirsiniz.

Yoksa yaptığınız tüm masraflar boşa gider ve üzülürsünüz.

Demedi demeyin…