YÜRÜRLÜKTEKİ METİN

DÖRDÜNCÜ KISIM

Mali ve Ekonomik Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Mali Hükümler

I. Bütçe

A.  Bütçenin hazırlanması ve uygulanması

Madde 161 – Devletin ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki kamu tüzel kişilerinin harcamaları, yıllık bütçelerle yapılır.

(Değişik ikinci fıkra: 29/10/2005-5428/3 md.) Malî yıl başlangıcı ile merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü kanunla düzenlenir.

Kanun, kalkınma planları ile ilgili yatırımlar veya bir yıldan fazla sürecek iş ve hizmetler için özel süre ve usuller koyabilir.

Bütçe kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz.

TEKLİFLE DEĞİŞEN METİN

Bütçe ve kesin hesap
Madde 161 – Kamu idarelerinin ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki kamu tüzel kişilerinin harcamaları yıllık bütçelerle yapılır.
Malî yıl başlangıcı ile merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü ile yatırımlar veya bir yıldan fazla sürecek iş ve hizmetler için özel süre ve usuller kanunla düzenlenir. Bütçe kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz.
Cumhurbaşkanı bütçe kanun teklifini, malî yılbaşından en az yetmişbeş gün önce, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. Bütçe teklifi Bütçe Komisyonunda görüşülür. Komisyonun ellibeş gün içinde kabul edeceği metin Genci Kurulda görüşülür ve mali yılbaşına kadar karara bağlanır.
Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılır.Geçici bütçe kanununun da çıkarılamaması durumunda, yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanır.
Türkiye Büyük. Millet Meclisi üyeleri, Genel Kurulda kamu idare bütçeleri hakkında düşüncelerini her bütçenin görüşülmesi sırasında açıklarlar, gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde bulunamazlar.
Genel Kurulda kamu idare bütçeleri ile değişiklik önergeleri, üzerinde ayrıca görüşme yapılmaksızın okunur ve oylanır.
Merkezî yönetim bütçesiyle verilen ödenek, harcanabilecek tutarın sınırını gösterir. Harcanabilecek tutarın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile aşılabileceğine dair bütçe kanununa hüküm konulamaz.
Cari yıl bütçesindeki ödenek artışını öngören değişiklik teklifleri ile cari ve izleyen yılların bütçelerine malî yük getiren tekliflerde, öngörülen giderleri karşılayabilecek mali kaynak gösterilmesi zorunludur.
Merkezî yönetim kesinhesap kanunu teklifi, ilgili olduğu mali yılın sonundan başlayarak en geç altı ay sonra Cumhurbaşkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. Sayıştay genel uygunluk bildirimini, ilişkin olduğu kesinhesap kanun teklifinin verilmesinden başlayarak en geç yetmişbeş gün içinde Meclise sunar.
Kesinhesap kanunu teklifi ve genel uygunluk bildiriminin Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiş olması, ilgili yıla ait Sayıştayca sonuçlandırılamamış denetim ve hesap yargılamasını önlemez ve bunların karara bağlandığı anlamına gelmez.
Kesinhesap kanunu teklifi, yeni yıl bütçe kanunu teklifiyle birlikte görüşülür ve karara bağlanır.

 

Bu madde ile ne değişiyor peki?

Teklifin bu maddesiyle özetle ‘Bütçe’ hazırlanıp Meclis'e sunma yetkisi Cumhurbaşkanı’na verilmiş olacak.

Halk iradesi referandumda ‘evet’ derse önerilen hükümet sisteminde kanun teklif etme yetkisi milletvekiline verilmiş olacak. Ancak; Cumhurbaşkanı’na istisna olarak 'Bütçe Kanunu'nu hazırlama ve sunma yetkisi ve görevi olacak. Bütçe Meclisin onayı ile kabul edilecek. Kaynakların sınırlı olması ancak ihtiyaçların sınırsız olduğundan bütçenin askıda kalmaması önemlidir…

 

Ana muhalefet adına, CHP Parti Meclis Üyesi Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal bu madde için; ‘Bütçe hazırlama hakkı cumhurbaşkanına verilmektedir. Bütçe tek maddede (madde 161) düzenlenmiş, hükümetin yerini cumhurbaşkanı almıştır. Bütçe ve kesin hesapla ilgili ayrıntıları düzenleyen madde 162-163-164 yürürlükten kaldırılmıştır. Böylelikle devletin tüm mali yönetimi, ülke kaynaklarının yıllık planlanması ve kullanılması cumhurbaşkanına verilmiştir.’ eleştirisinde bulunuyor.

AK Parti'ye göre ise; Bütçe kanunu teklifi hazırlayıp TBMM’ne sunma yetkisi Cumhurbaşkanı’na verilecek. Cumhurbaşkanı’nı Meclise kanun sunma yetkisi bütçe kanunuyla sınırlandırılmış olacak. Bütçe kanunu Mecliste onaylanmazsa Hükümet bütçesiz kalmasın diye, öncelikle geçici bütçe yapılması, buda olmaz ise bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılacak yürürlüğe konacak. Bütçe Meclis'in onayı ile kabul edilebilecektir.

İç ve dış güçlere karşı devleti korumak üzerine kurulmuş yeni yasa ile ‘milli ve yerli’ anayasa olacaktır.

 

Evet sevgili dostlar, Türkiye’nin 16 Nisan’da yapacağı halk oylamasına 29 gün gibi bir zaman kaldı. Siz karar vereceksiniz. Yeni sistem gelecek için, ülkenin bekası için önem arz etmektedir.

Sonuçta söz milletindir, yetki milletindir, karar milletindir. Mühür sizlerin elindedir.  Son sözü sandıkta söyleyecek ve karar verecek sizlersiniz, bizleriz...